Gebelik Döneminde Beslenme
Gebelik döneminde, hücre dışı sıvı hacminin artması, fetüsün gereksinimi ve amniyotik sıvı gibi sebeplerle gebenin sıvı ihtiyacı artmaktadır. Bu sebeple günde ek olarak 750-1000 mL sıvı tüketilmesi gerekmektedir. Sıvı kaynağı olarak su, ayran, süt ve taze sıkılmış meyve suları tercih edilebilir
Gebelik döneminde artan oksijen tüketimine bağlı olarak bazal metabolizma hızı artmaktadır. Gebelik boyunca; birinci trimesterda günde 85 kcal, ikinci trimesterda günde 285 kcal ve üçüncü trimesterda günde 475 kcal olacak şekilde toplamda yaklaşık olarak 77000 kcal ek kalori ihtiyacı oluşmaktadır.
Gebenin vücudunda meydana gelen değişiklikler, bebeğin gelişimi ve plasenta proteine ihtiyaç duymaktadır. Bebeğin büyümesi ortalama 950 gr protein birikmesi anlamına gelmektedir. Bu dönemde gebenin günlük ek olarak 20 gr proteine ihtiyacı olmaktadır. Gebe olmayan kadınlar için ortalama protein ihtiyacı 50-60 gr iken bu miktar gebelik döneminde 70-80 gr olmaktadır. Gebelerin günlük olarak 3-4 porsiyon et, tavuk, balık tüketmeleri gerekmektedir.
Temel yağ asitleri arasında linoleik asit, alfa-linoleik asit, araşidonik asit (AA), eikosapentaenoik asit (EPA) ve dokosaheksaenoik asit (DHA) bulunmaktadır. Hücre zarlarının temel yapısal bileşenleri olan bu yağ asitleri, doku oluşumu için hayati öneme sahiptir. Uskumru veya somon gibi yağ açısından zengin balıklar bu yağ asitleri açısından oldukça zengin besin kaynaklarıdır. Özellikle DHA ve EPA gibi uzun zincirli çoklu doymamış yağ asitlerinin (PUFA) diyetle alınması, gebelik döneminde annenin ve gelişmekte olan fetüsün gereksinimlerini karşılamak için önemli bir yere sahiptir.
En yaygın kafein kaynağı kahve olmakla birlikte çikolata, kakao, çay, kola ve bazı ilaçlar da kafein içermektedir. Gebelik döneminde fazla kafein tüketimi uterin ve plasenta dolaşımında vazokonstriksiyonu teşvik edebilmekte ve böylece fetal büyüme ve gelişim üzerinde potansiyel olarak zararlı etkilerin yanı sıra fetal kalp hızı ve aritmileri arttırabilmektedir. Bu dönemde kafein alımı günlük en fazla 200 mg ( 2 fincan kahve veya 4-5 bardak çay) olmalıdır.
Bu dönemde gebelerin sigara kullanımından kaçınmaları gerekmektedir. Sigara kullanımı fetüsün gelişimini etkilediği gibi, düşük ağırlıklı doğum, erken doğum, ölü doğum veya riskli doğum gibi olumsuz doğum sonuçlarına da yol açmaktadır.